De rol van FTP in fietsprestaties  

Functional Threshold Power (FTP) staat voor het maximale vermogen dat een fietser gedurende langere tijd kan volhouden zonder te veel vermoeidheid op te bouwen. Gemeten in watt, wordt FTP veel gebruikt om trainingsschema's te structureren, pacingstrategieën te optimaliseren en prestatieverbeteringen te monitoren. Traditioneel wordt FTP geassocieerd met het maximale vermogen dat een renner gedurende één uur kan volhouden. Echter, onderzoek en praktijkdata tonen aan dat professionele renners FTP gemiddeld 50 minuten kunnen volhouden, terwijl amateurs dit rond de 40 minuten volhouden.  

Het probleem met een echte één-uurs FTP-test is dat deze fysiek en mentaal te zwaar is, waardoor hij onpraktisch is voor regelmatige metingen. Daarom wordt vaak gebruikgemaakt van kortere tests, zoals een 20-minuten inspanning waarvan 95% wordt genomen als FTP-waarde.  

Vanuit fysiologisch oogpunt vertegenwoordigt FTP de balans tussen de productie en afbraak van lactaat. Het is het kantelpunt tussen langdurige uithoudingsintensiteit en kortere, grotendeels anaerobe inspanningen. Ga je boven je FTP, dan stapelt lactaat zich razendsnel op; blijf je eronder, dan kun je de inspanning langer volhouden. Maar zelfs op FTP-niveau neemt de lactaatopbouw geleidelijk toe, alleen veel trager dan bij hogere intensiteiten.  

Waarom FTP belangrijk is voor training 

FTP speelt een cruciale rol in het afstemmen van trainingen, pacingstrategieën en het meten van vooruitgang.Trainen onder FTP verbetert het uithoudingsvermogen, terwijl trainen net boven FTP helpt om kracht en snelheid op te bouwen. Het stelt fietsers ook in staat hun pacing te verfijnen, essentieel voor lange ritten en races.  

Regelmatige FTP-metingen geven inzicht in prestatieverbetering en helpen bij het aanpassen van trainingsstrategieën. Als je FTP stagneert, kan het toevoegen van high-intensity interval training (HIIT) of een focus op herstel noodzakelijk zijn.  

Waarom FTP niet verouderd is  

Hoewel nieuwe prestatiemetingen zoals W’ (anaërobe werkcapaciteit), critical power en realtime spieroxygenatie diepgaandere inzichten kunnen bieden, blijft FTP een eenvoudige, toegankelijke en effectieve maatstaf voor gestructureerde training.  

FTP is gemakkelijk te meten via relatief eenvoudige veldtesten, waardoor het zowel voor amateurs als profs bruikbaar is. Hoewel het beperkingen heeft—zoals het niet volledig in kaart brengen van individuele verschillen in vermoeidheidsbestendigheid of anaërobe bijdrage—blijft het een gestandaardiseerde en effectieve methode om prestaties te analyseren en verbeteren.  

Gebruiksgemak en toepasbaarheid zijn essentieel in training. FTP is waardevol omdat het een simpele, herhaalbare en breed toegankelijke methode biedt om het uithoudingsvermogen van een renner te meten. Hoewel het geen korte anaerobe explosies of sprintcapaciteit vastlegt, blijft het de beste enkele indicator voor duurprestaties.  

Bovendien moet FTP niet geïsoleerd worden gebruikt, maar als onderdeel van een breder profiel dat sprintvermogen, VO2 max en anaerobe capaciteit omvat.  

Wat is een goed FTP?  

Om een eerlijke vergelijking tussen fietsers te maken, wordt FTP gedeeld door het lichaamsgewicht, zodat we het vermogen per kilogram lichaamsgewicht (W/kg) krijgen. Hierdoor wordt het verschil in absolute kracht tussen lichtere en zwaardere renners geneutraliseerd. Dit betekent ook dat afvallen én je FTP verhogen een dubbele winst kan opleveren.  

Een Tour de France-prof heeft een FTP tussen 5,5 W/kg en 6,5 W/kg (met de hoogste waarden voor klassementsrenners). Pogacar haalde zelfs bijna 7 W/kg gedurende 30 minuten in de Tour de France van 2024. Probeer dat maar eens 30 seconden vol te houden!  

Een ongetraind persoon zit meestal tussen 1,5 en 2 W/kg (mannen) en 1,3 tot 1,7 W/kg (vrouwen).  

Het belangrijkste? FTP vergelijken met anderen heeft weinig zin—focus op je eigen progressie.  

Conclusie 

FTP blijft een fundamenteel onderdeel van fietstraining dankzij de praktische toepasbaarheid, herhaalbaarheid en effectiviteit bij gestructureerde training. Het biedt een solide basis voor het verbeteren van het uithoudingsvermogen en blijft een van de meest waardevolle metrics in de wielersport. 🚴💪